چرا تصاویر فیلیپ را پخش كردیم؟

به گزارش مدل كودك عكس ها و اخبار «فیلیپ»، توریست دوچرخه سوار آلمانی حدود یك ماه دست به دست شد تا آن جا كه عذرخواهی و همدردی برخی هنرمندان و مقامات كشور را برانگیخت. مبحث حتی به رسانه های فارسی زبان خارجی هم كشید. اما سرانجام این ابراز تاسف و عذرخواهی های دسته جمعی كه به زبان های فارسی، انگلیسی و حتی آلمانی در فضای مجازی انتشار یافت، چه بود؟
تجربه توریستهایی كه سفرهای طولانی دارند مبین این است كه وقوع چنین حوادثی نه تنها دور از انتظار نیست، بلكه در همه كشورها حتی توسعه یافته امكان وقوع آن وجود دارد. این بحث به مفهوم عادی جلوه دادن حادثه رخ داده و منكر لزوم برخورد سریع، قانونی و ضابطه مند با مجرمان و خاطیان آن حادثه نیست اما موجی كه عكس ها و اخبار توریست مضروب آلمانی در فضای مجازی و برخی رسانه های خارجی راه انداخت این پرسش را بیان كرد كه واكنش درست در شرایطی كه رسانه های خارجی به انتشار اخبار منفی از وضعیت امنیتی ایران روی آورده اند چیست؛ برخوردی كه آب به صدمه سیاه نمایی ضد ایران نریزد و گردشگران دیگر را نترساند؟
گزارش های جهانی نشان داده است امنیت در ایران مساله ای نگران كننده ای برای گردشگران جهانی نیست. موسسه افكارسنجی گالوپ در سال ۲۰۱۹ نقشه ای را از ۱۴۲ كشور برای «سفرهای تنهایی» منتشر نمود كه نشان داده است امنیت ایران در سطح آمریكا و استرالیا است و در رسته كشورهای نا امن قرار ندارد.
نقشه «خطر سفر» در سال ۲۰۱۹ هم كه بر مبنای سه شاخص جرم و جنایت، بلایای طبیعی و بهداشت و سلامت امنیت كشورها را رتبه بندی می كند و از جانب مؤسسه انگلیسی «Control Risks» انتشار یافته هم به وضوح مشخص می كند كه خطر سفر به ایران در سال ۲۰۱۹ «پایین» است؛ هم ردیف با انگلیس، سوئد، اسپانیا، فرانسه، آمریكا، كانادا و ژاپن.
با این حال قضاوت هایی كه همراه با اخبار و تصاویر توریست مضروب آلمانی از جانب افكار عمومی داخل ایران در فضای مجازی انتشار یافت، امنیت كشورمان را به چالشی ترین مبحث گردشگری در یك ماه اخیر تبدیل كرد.
محمدحسین ایمانی خوشخو ـ عضو انجمن علمی گردشگری ایران و استاد دانشگاه ـ درباره واكنش های درستی كه باید به ماجراهای مشابه «فیلیپ»، توریست دوچرخه سوار آلمانی نشان می دادیم با ایسنا گفتگو كرد و اظهار داشت: این اتفاق در همه كشورها و برای همه مسافران قابل پیشبینی است، مشابه آن هم بارها رخ داده و حتی شدیدتر هم بوده است و نمی توان اظهار داشت كه نباید اتفاق بیافتد. مهم این است پس از آن چه كار نماییم.
وی افزود: اگر می خواهیم گردشگرپذیر شویم و گردشگران بیشتری به ایران سفر كنند باید تمهیداتی را فراهم نماییم كه دیگر چنین اتفاقاتی رخ ندهد، اگر هم تكرار شد مسؤول پیگیری و رسیدگی به موضوع، متولی گردشگری در كشور باشد و هیچ دستگاه دیگری خودمختار و انحصاری به مساله آن وارد نشود. البته عكس العمل های انتظامی و قضایی هم باید سریع باشد و اجازه ندهد این اتفاق موج بردارد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: كار مهمی كه كشورهای دیگر در شرایط مشابه توریست دوچرخه سوار آلمانی انجام می دهند این است كه توریست را در شعاع ایمنی قرار می دهند و تلاش می كنند به او تفهیم كنند اشتباه رخ داده و نظر او را جلب كنند، ضمن این كه با عاملان هم برخورد شدید می كنند. طبق قوانین كشورهای گردشگرپذیر، هر خدشه و یا صدمه ای كه به توریست وارد شود به مراتب مجازات سنگین تری دارد.
وی افزود: در كشورهایی كه گردشگر، اقتصاد و ارزش قلمداد می شود تلاش می كنند نهایت رضایت توریست صدمه دیده را جلب كنند. امكان دارد برخی كشورها غرامت بپردازند و یا مدت زمان اقامت توریست را تمدید كنند و یا در هزینه اقامت او كمك كنند. به هر حال اجازه نمی دهند مبحث ریشه دار شود. به موازارت هم اقدامت تنبیهی برای مجرمان درنظر می گیرند.
او تصریح كرد: تعامل مثبت با گردشگری كه صدمه دیده، كاری است كه دستگاه متولی به شدت و سرعت باید انجام دهد.
ایمانی خوشخو اظهار داشت: وقتی این اقدامات را انجام ندهیم مثل مورد توریست دوچرخه سوار آلمانی با آشفتگی مواجه می شویم كه هر شخصی؛ چه افكار عمومی و چه افراد مسؤول از منظر خود ابراز عقیده و قضاوت و حكم صادر می كنند و آن ماجرا هم استخوان لای زخم باقی خواهد ماند. در اینطور مواقع كشورهای رقیب از سوژه حداكثر استفاده را می برند.
عضو انجمن علمی گردشگری ایران اما درباره خبر و تصاویری كه از چهره توریست مضروب در فضای مجازی به انگیزه همدردی منتشر گردید اما اثر سوءتبلیغی برای گردشگری ایران داشت، اظهار نمود: جلوی انتشار اطلاعات را در فضای مجازی نمی توان گرفت اما باید در فضای مجازی فعال بود. متاسفانه این كار را نكرده ایم و فكر می نماییم فضای مجازی برای گروه های آزاد و غیردولتی است، درصورتی كه به همان نسبت كه گروه های آزاد و مردمی از این فضا استفاده می نمایند، دستگاه های مسؤول دولتی و متولیان گردشگری هم باید از این فضا استفاده كنند. چون این كار را انجام نمی دهیم، در نتیجه میدان را برای دیگران باز می گذاریم. طبیعتا مدیریت این شرایط سخت خواهد بود.
او پیشنهاد كرد: در موارد مشابه بهتر است تشكل هایی كه برای توسعه گردشگری كشور هدف گذاری كرده اند با ارتباط تنگاتنگ با دستگاه های مسؤول وارد عمل شوند و دست كم اجازه ندهند فضای مجازی یكطرفه باشد و به كلیت گردشگری كشور لطمه بزند.
ایمانی خوشخو به مبحث برخورد با توریستهایی كه خارج از قانون، رفتار می كنند هم پرداخت و اظهار داشت: مواقعی وجود دارد كه توریست منشاء ناهنجاری و بی قانونی می شود و حتی موضع محلی ها و بومی ها را برمی انگیزد. در چنین مواقعی مراجع انتظامی باید هماهنگ با دستگاه متولی و نماینده سیاسی آن توریست در كشور وارد عمل شود تا كمترین تبعات را داشته باشد.
وی افزود: طبق قانون هر كشوری، برخورد با تخلفات رفتاری گردشگران معمولا مسیر قانونی و حقوقی خویش را بدون سر و صدا دنبال می كند، چون كه برخورد نادرست به تبلیغ منفی ضد آن كشور منجر می شود.
ایمانی خوشخو اظهار نمود: در مواردی كه توریست تخلف قانونی داشته اگر مجاری اصلی را از دست بدهیم و بدون منطق در فضای مجازی اظهارنظر داشته باشیم، باید منتظر تبعات منفی كه ضد كشورمان ایجاد می شود باشیم. امكان دارد در چنین مواقعی برای دفاع از حقوق توریستهای خارجی و از سر دلسوزی كارهایی انجام دهیم اما بدانیم باید با هر پدیده ای برخورد منطقی و درست داشته باشیم، بدون این كه به ماجرا شعاع رسانه ای بدهیم.